Hamilelik Ağız ve Diş Sağlığını Nasıl Etkiler?
Hamilelik döneminde ağız ve diş bakımınızı aksatmamanız sizin ve bebeğinizin sağlığı için büyük bir önem taşır. Her ne kadar birçok hamile kadın diş rahatsızlığı olmadan dokuz ay geçirse de hamilelik ağız içinde önceden var olan bazı sorunları daha da kötüleştirebilir ya da yenilerini yaratabilir. Gebeliğin ağız ve diş sağlığına olası etkileri ve nedenleri şunlardır:
- Hamilelikte Diş Eti İltihabı: Hamilelik boyunca kalsiyum eksikliği yüzünden diş kaybının yaşanıldığına inanılır fakat bu yaygın inanç doğru değildir. Genellikle önceden var olan diş eti iltihabı ve diğer ağız içi rahatsızlıkları hamileliğin etkisiyle kötüleşir ve diş kaybına yol açar. Ağız, hamilelik sırasında yaşanan hormonal değişikliklerden etkilenir. Örneğin, bazı durumlarda gebe vücut, diş etlerinde şişlik, ağrı ve hassasiyet gibi belirtiler gösteren ve bir çeşit diş eti iltihabı olan gingivitis’i geliştirebilirler. Diş etleri fırçalarken kanar. Tedavi edilmediği takdirde, diş eti iltihabı daha ciddi diş eti hastalıklarına yol açabilir. Gebelik gingiviti, küçük bir ihtimalle de olsa erken doğuma veya düşüğe yol açabilir. Diş hekiminiz iltihabı önlemek için sizi tedavi edecek ve daha sonrası için komplike bir ağız temizliği önerecektir.
- Diş çürümesinde artan risk: Hamilelik süresince her zamankinden daha fazla karbonhidrat tüketiyorsanız, dişleriniz çürüyebilir. Sabah bulantısı da ağzınızın maruz kaldığı asit miktarını arttırarak dişinizin dış kısmında çürük oluşturabilir.
- Gebelik Tümörleri: Bazı kadınlarda, çoğu kez ikinci üç aylık dönemde diş etlerindeki “hamilelik tümörleri” olarak adlandırılan dokunun aşırı büyümesi durumu görülür. Ancak bu sizi korkutmasın, hamilelik tümörleri kanser değildir. Çoğunlukla dişler arasında meydana gelen şişliklerdir ve diş minesinde oluşan aşırı plak ile ilişkilendirilir. Hamilelik tümörüne sahip ağızdaki diş etleri kolayca kanarlar ve kırmızımsı, ham görünümlü, ahududu benzeri bir görünüme sahiptirler. Genellikle bebeğiniz doğduktan sonra kaybolacak olan hamilelik tümörleri hakkında doktorunuzu bilgilendirmenizde fayda var.
Tedavi Edilmeyen Ağız ve Diş Rahatsızlıkları Bebeğime Zarar Verir mi?
Ağız ve diş rahatsızlıklarınız direkt olarak bebeğinizi etkilemez. Ancak bu rahatsızlıklardan kaynaklanabilecek olan yetersiz beslenme bebeğin ağız gelişimini etkileyebilir. Bebeğinizin dişleri, hamileliğin üçüncü ve altıncı ayları arasında gelişmeye başlar ve iyi beslenmek, dişlerinin sağlıklı büyümesine yardımcı olur. A, C ve D vitaminleri, protein, kalsiyum ve fosfor içeren besinleri tüketmek ve folik asit takviyesi almak minik bebeğinizin diş gelişimine olumlu yönde etki edecektir. Bunun yanında, tedavi edilmeyen iltihaplanmalar zamanla ilerleyerek daha ağır ilaçlar ve tedavi yöntemlerini gerektirebilir, bu da gebelikte istenmeyen bir durumdur.
Hamilelik Sırasında Diş Tedavisi Yaptırmak Güvenli mi?
Evet, hamilelik sırasında diş tedavisi yaptırmak güvenlidir ancak her dönemde diş tedavisi önerilmez. Olası komplikasyonları önlemek ve farklı tedaviler için uygun dönemleri bilmek bebeğiniz ve sizin için oldukça önemlidir. Hamilelik sırasında diş tedavisi, röntgen, ilaç kullanımı, lokal anestezi hakkında bilmeniz gerekenlere bir göz atalım.
Hamileliğin Hangi Döneminde Hangi Tedaviler Uygulanabilir?
Öncelikle diş tedavisi için en uygun dönem hamilelik öncesi dönemdir. Gebe kalmadan diş hekiminden randevu alarak diş rahatsızlıklarını tedavi ettirmek hamilelik süresince rahat etmenizi sağlar. Şayet hamilelik sırasında diş tedavisine ihtiyaç duyarsanız, tedavi için en uygun dönem hamileliğin ikinci üç aylık dönemidir. Bu dönemde diş dolgularını yaptırabilirsiniz, böylece hamilelik süresince oluşabilecek potansiyel enfeksiyonlara karşı önlem almış olursunuz. Diş hekimize hamile olduğunuzu bildirmeniz gerekli tedbirleri almak konusunda ona yardımcı olacaktır.Üçüncü dönemde ise herhangi bir diş rahatsızlığıyla karşılaşmanız durumunda önce diş hekiminizle görüşmelisiniz. Eğer durumunuzun aciliyeti yoksa tedavinizi doğumdan sonraya ertelemeniz iyi olacaktır çünkü bu dönemde uzun süre sırt üstü uzanmak sizin için oldukça ağrılı ve tehlikeli olabilir. Ayrıca diş beyazlatma gibi estetik müdahalelerden hamilelik boyunca uzak durmalısınız.
İlaç Kullanabilir Miyim?
Diş hekiminizin, eğer varsa, kullandığınız reçeteli ilaçları veya reçetesiz satılan ilaçları bilmelidir. Bu bilgi, diş hekiminizin sizin için ne tür bir ilaç yazacağı hakkında bilgi sahibi olmasını sağlayacaktır. Diş hekiminiz, hamilelik sırasında güvenle kullanabileceğiniz ağrı kesicileri ve antibiyotikleri doğum uzmanıyla görüştükten sonra reçete edecektir.
Hamilelikte Lokal Anestezi Yapılır mı?
Hamileyseniz ve dolguya, kanal tedavisine veya diş çekimine ihtiyacınız varsa, lokal anestezi uygulanabilir ancak uygulanan anestezi miktarı mümkün olduğunca az olmalıdır. İşlem sırasında çok ağrınız olursa ek anestezi uygulanmasını isteyebilirsiniz. Araştırmalar anestezi uygulamasının düşük yapma, erken doğum ve diğer olası komplikasyonlara bir etkisi olmadığını göstermektedir.
Hamilelik Sırasında Diş Röntgeni Çektirebilir Miyim?
Evet, hamilelik sırasında röntgen çektirmenin güvenli olduğu bilinmektedir. Diş röntgenlerindeki radyasyon son derece düşüktür. Diş hekiminiz tarafından her ihtimale karşı sizi X ışınlarından korumak için kurşunlu bir önlük giydirilecektir. Ayrıca tiroidinizi korumak için boğazınız kurşunlu bir yaka ile kaplanacaktır. Böylelikle radyasyondan etkilenmeden röntgen çektirebilirsiniz.
Hamilelik Sırasında Ağız ve Diş Sağlığımı Nasıl Koruyabilirim?
Hamileliğiniz süresince ağız ve diş sağlığınızı korumak adına yapabileceğiniz birçok şey var. Bu basit ve doğal yöntemleri uygulayarak sağlıklı bir ağza sahip olmanız mümkün.
- Hamilelik sırasında sağlık kontrolüne gitmek, diş sağlığınız için güvenli ve önemlidir. Bebeğinizin doğumundan önce dolgu gibi temizlik ve bakım işlemlerini yaptırmalısınız. Aynı zamanda diş hekiminiz, yaşayabileceğiniz sorunlara karşı sizi bilgilendirecektir.
- Günde iki kez florürlü diş macunuyla dişlerini iyice fırçalayın ve günlük olarak diş ipi kullanın.
- Acil olmayan tedavileri ikinci trimestere veya mümkün olan durumlarda doğumdan sonraya erteleyin.
- Diş tedavisi sırasında sizi ve bebeğinizi daha rahat tutmaya yardımcı olması için belinizi ve sırtınızı bir yastıkla destekleyin.
- Dişçi koltuğunda oturmak hamile olun ya da olmayın, stres verici olabilir. Müzik dinlemek sizi rahatlatacaktır. Sevdiğiniz bir şarkıyı kulaklıkla dinleyerek stres seviyenizi düşürebilirsiniz.
- Tatlı tükettikten sonra mutlaka dişlerinizi fırçalayın.
- Kusmak midemizdeki asit seviyesini yükseltir ve kusma durumunda ağız içerisindeki asit seviyesi de artar. Ağzınızı hamilelere uygun bir gargara ya da evinizde hazırladığınız tuzlu su ile çalkalayarak asit seviyesini dengelersiniz.
- Diş etlerinde kanama olsa bile dişlerinizi fırçalamayı ertelemeyin. Ancak siz yine de dişlerinize karşı nazik davranmanın, sık sık değiştireceğiniz yumuşak uçlu diş fırçalarıyla dişlerinizi özenle ve nazikçe temizlemeye çalışın.
- Dengeli beslenin. Kalsiyum ve folik asit bakımından zengin besinler tüketin. Bol bol süt için ve yeşil sebzeler tüketin.
- Yoğun diş ağrınız olursa doktorunuza danışın ve sadece size özel reçete edilen ağrı kesicileri kullanın.
- Diş ve diş eti ağrılarına evinizde doğal çözümler bulabilirsiniz. Birkaç damla sirke ve tuzlu su karışımı ile gargara yaparak ağrıyı hafifletmek mümkün. Karanfil yağı dökülen pamuğu ağrıyan bölgeye bastırmak ve kaynatılmış kekik suyuyla gargara yapmak da bilinen diğer doğal ağrı kesici yöntemlerdir.