Hamilelikte Kansızlık / Anemi

Anemi nedir? Hamilelikte kansızlık neden olur?

Vücudunuz, dokulara oksijen taşıyan ve kırmızı kan hücrelerindeki bir protein olan hemoglobini üretmek için demire ihtiyaç duyar. Vücuttaki kırmızı kan hücrelerinin eksikliği ve düşük hemoglobin seviyesi, halk arasında kansızlık olarak bilinen anemi hastalığına neden olur. Hamilelik sırasında vücudunuz bebeğinizin büyümesini desteklemek için daha fazla kan üretir ve bu yüzden daha fazla demire ihtiyaç duyar. Yeterince demir, folik asit ve B12 içerikli beslenmiyorsanız, vücudunuz ihtiyaç duyduğu extra kırmızı kan hücresini üretemeyebilir ve anemi ortaya çıkabilir. Hamilelikte demir eksikliği yaşadığınızda kanınız, dokularınıza ve bebeğinize oksijen taşımak için yeterli seviyede kırmızı kan hücrelerine sahip olmaz.

Hamilelikte anemi oldukça oldukça sık karşılaşılan bir durumdur. Dünyadaki gebe kadınların yarısından fazlasında anemi gözlenebilmektedir. Anemi, yorgun ve zayıf hissetmenize neden olabilir. Şiddetli olduğu durumlarda ise erken doğuma sebep olabilmektedir.

Hamilelik sırasında görülebilecek anemi türleri

Demir eksikliği anemisi

Vücudun yeterli miktarda hemoglobin üretmesi için yeterli demire sahip olmadığı zamanlarda ortaya çıkar. Demir eksikliği anemisinde kan, dokulara ihtiyaç duyulan oksijeni taşıyamaz. Demir eksikliği, gebelikte aneminin en yaygın nedenidir.

Folat eksikliği anemisi

Vitamin takviyesi olarak üretilen folat,  folik asit olarak adlandırılır. Oysa vücudun ihtiyacı olan ve B grubu vitaminlerden olan folat, özellikle yeşil yapraklı sebzeler gibi bazı gıdalarda doğal olarak bulunan bir vitamindir. Vücudun sağlıklı kırmızı kan hücreleri de dahil olmak üzere yeni hücreler üretmek için folata ihtiyacı vardır. Hamilelik sırasında, gebe kadında ekstra folat ihtiyacı doğar. Folat eksikliği, nöral tüp anomalileri (spina bifida gibi) ve düşük doğum ağırlığı gibi bazı doğum kusurlarına doğrudan sebep olabilir.

Vitamin B12 eksikliği

Vücudun sağlıklı kırmızı kan hücreleri oluşturmak için B12 vitaminine ihtiyacı vardır. Hamile bir kadın yeterli B12 vitamini almazsa, vücudu yeterince sağlıklı kırmızı kan hücreleri üretemez. Kırmızı et, kümes hayvanları, süt ürünleri ve yumurtayı yeterince tüketmeyen kadınlar, B12 vitamini eksikliği geliştirebilirler ve erken doğum riskiyle karşı karşıya kalabilirler.

Ayrıca doğum sırasında ve sonrasında kan kaybı da anemiye neden olabilir.

Gebelikte anemi bebeğimi etkiler mi?

Gebelik sırasında şiddetli anemi erken doğum, düşük doğum ağırlıklı bebek ve doğum sonrası depresyon riskini artırır. Bazı çalışmalar kansızlığın doğumdan hemen önce veya sonra bebek ölüm riskini artırdığını göstermektedir.

Hamilelikte anemiyi tetikleyen faktörler

Tüm hamile kadınlar anemi riski altındadır çünkü gebelik süresince her zamankinden daha fazla demir ve folik asit ihtiyacı duyarlar. Ancak bazı koşullarda risk daha yüksektir. Riskli koşullara bakacak olursak:

• İki hamilelik arasında az zaman olması
• Çoklu gebelik
• Gebelikte mide bulantısı nedeniyle sık sık kusma
• Yetersiz beslenme
• Hamilelik öncesi annede anemi olması

Gebelikte anemi neden tehlikelidir?

Hamilelik sırasında aneminin neden olabileceği komplikasyonlar arasında:

• Erken doğum riski
• Doğum sırasında aşırı kan kaybı
• Doğum sonrası depresyon riski
• Anemi hastalığıyla doğan bir bebek
• Büyüme sorunları olan bir bebeğe sahip olmak

gibi durumlar vardır.

Hamilelikte anemi belirtileri nelerdir?

Anemi belirtileri ve semptomları şunlardır:

• Yorgunluk
• Zayıflık
• Soluk veya sarımsı cilt
• Düzensiz kalp atışı
• Nefes darlığı
• Baş dönmesi veya şiddetli baş ağrısı
• Göğüs ağrısı
• Ellerde ve ayaklarda üşüme hissi
• Sürekli uyku hali
• Soluk cilt, dudak ve tırnak
• Odaklanmada zorluk

Bununla birlikte, anemi belirtileri genel gebelik semptomlarına benzeyebilir. Bu yüzden belirtiler ortaya çıksın ya da çıkmasın, sağlık uzmanınızla görüşün ve kan tahlilleri yaptırın.

Hamilelikte anemi tanısı nasıl konur?

Doğum öncesi yaptıracağınız kan testleriyle aneminiz olup olmadığını öğrenebilirsiniz. Böylece sizin ve bebeğinizin sağlığı için gerekli tedavilere başlayabilirsiniz.

Hemoglobin testi

Akciğerlerden oksijeni vücuttaki diğer dokulara taşıyan, demir açısından zengin bir protein olan hemoglobinin kan hücrelerindeki miktarını ölçer.

Hematokrit testi

Kan örneğindeki kırmızı kan hücrelerinin yüzdesini ölçer. Bazı durumlarda hemoglobin ve hematokrit seviyeniz normal çıksa bile aneminiz olabilir. Doktorunuz demir eksikliği veya aneminiz için başka bir nedeniniz olup olmadığını belirlemek adına diğer kan testlerini de yapacaktır.

Hamileliğinizin başlangıcında yaptırdığınız testler sonucu aneminiz olmadığını öğrenseniz bile, doktorunuz hamileliğinizin ikinci ve üçüncü üç aylık döneminde anemiyi kontrol etmek için başka kan testleri yaptırmanızı isteyecektir.

Hamilelik sırasında anemi nasıl önlenebilir ve tedavi edilebilir?

Hamilelikten önce anemi teşhisi konulduysa doktorunuzu bilgilendirin. Bu şekilde, hamileliğiniz boyunca durumunuzu yönetebilir ve etkili bir şekilde tedavi olabilirsiniz. Hamilelik sırasında anemi teşhisi konulması durumunda beslenmenize dikkat etmeli ve doktorunuzun tavsiyelerine harfiyen uymalısınız.

Gebelikte anemiyi önlemek ve tedavi etmek için diyetinize eklemeniz gereken besinler ve dikkat etmeniz gerekenler ise şunlardır:

• • Hamilelik sırasında, günde 27 miligram demir gerekir ve çoğu prenatal vitaminler demir içerir. Bu türde demir içeren doğum öncesi vitaminleri almak, hamilelik sırasında demir eksikliği anemisini, B12 eksikliğini ve folik asit eksikliğini önlemeye; tedavi etmeye yardımcı olabilir.
  • Tüm randevularınıza gidin, doktorunuz farklı demir takviyeleri veya vitaminleri almanızı önerebilir. Bazı durumlarda yediğiniz yiyecekleri değiştirmenizi de tavsiye edebilir.

 

• İyi beslenmeyle hamilelik sırasında anemiyi önleyebilirsiniz. Yağsız kırmızı et, kümes hayvanları ve balık gibi demir açısından zengin besinleri tüketmelisiniz. Kuru fasulye, zenginleştirilmiş kahvaltılık gevrekler ve kuru erik de demir, b12 ve folik asit bakımından zengin yiyecekler arasındadır.

 

• Et ürünlerinin emilimi kolaydır ancak bitki kaynaklı beslenirken ve demir takviyesi alırken demir emilimini kolaylaştıran C vitamini bakımından zengin yiyecek ve içecekler tüketmelisiniz. Yemek esnasında portakal suyu veya çilek suyu tüketebilirsiniz.
• Karides, hindi ve yeşil mercimek gibi protein kaynağı besinleri tüketmek aneminizi iyileştirebilir.
• Koyu yeşil yapraklı  sebzeler tüketin. Ispanak, brokoli ve lahana anemiyi önleyebilecek sebzelerin başında gelmektedir.
• Her gün fındık tüketin.
• Sabahları bir yumurta yemeye özen gösterin.
• Süt ürünleri, soya ürünleri, kahve ve çay gibi vücudunuzun demir emilimini düzgün bir şekilde sürdürmesini önleyecek çok fazla yiyecek veya içecek tüketmekten kaçının.